Wat is de billijkheidscorrectie bij scheiding van goederen

In een stelsel van scheiding van goederen kiezen de echtgenoten om hun goederen en inkomsten gescheiden te houden. Dit stelsel wordt vaak ook “de koude uitsluiting” genoemd, zeker wanneer de echtgenoten tijdens het huwelijk beslissen dat één van hen niet of deeltijds gaat werken of geen werk (en inkomsten) naar diploma doet, bijvoorbeeld om voor de kinderen te zorgen of om de andere echtgenoot de kans te geven diens carrière uit te bouwen.

Het nieuwe huwelijksvermogensrecht dwingt echtgenoten voortaan daarover na te denken en om eventueel een correctie in te lassen met als doel een alternatief te bieden voor de koude uitsluiting die een scheiding van goederen met zich mee kan brengen.

Echtgenoten die kiezen voor het stelsel van scheiding van goederen zijn zodoende verplicht om in hun huwelijksovereenkomst uitdrukkelijk hun akkoord te laten vaststellen over het al dan niet opnemen van het recht op vergoeding (al of niet met afwijkende modaliteiten) bij een echtscheiding.

Met deze correctie blijft elke echtgenoot uiteraard nog steeds eigenaar van zijn eigen vermogen, maar zullen de inkomsten (geheel of gedeeltelijk) die ze tijdens het huwelijk hebben gespaard bij de ontbinding van hun huwelijk (volgens een afgesproken percentage) worden verdeeld.

De notaris moet de echtgenoten nadrukkelijk wijzen op deze verplichting en op de juridische gevolgen van hun keuze om het recht op vergoeding al dan niet op te nemen.

Echtgenoten kunnen ook opteren om in hun huwelijksovereenkomst een rechterlijke billijkheidscorrectie in te lassen. Ook dit is geen verplichting, maar de notaris moet ook hier nadrukkelijk in de huwelijksovereenkomst noteren of echtgenoten hier al dan niet voor kiezen. Bij dergelijke facultatieve rechterlijke billijkheidscorrectie kan de familierechter bij een echtscheiding onder specifieke voorwaarden een vergoeding aan de economisch zwakkere echtgenoot toekennen, zijnde :

• Het is op de eerste plaats vereist dat de rechterlijke billijkheidscorrectie in de huwelijksovereenkomst werd voorzien.
• Het is enkel van toepassing bij een echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting via de familierechtbank en dus niet bij een echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT) of bij ontbinding van het stelsel na overlijden.
• Bovendien moet de verzoekende echtgenoot aantonen dat de omstandigheden sedert het sluiten van de huwelijksovereenkomst onvoorzien en ongunstig zijn gewijzigd (bvb door gezondheids- of gezinsredenen) waardoor de zuivere scheiding van goederen voor de verzoekende echtgenoot manifest en onbillijke gevolgen zou leiden.

Bij deze beoordeling wordt ook rekening gehouden met de concrete vermogensrechtelijke situatie van de verzoekende echtgenoot: zo zal deze geen beroep kunnen doen op de rechterlijke billijkheidscorrectie indien hij/zij een aanzienlijke erfenis heeft ontvangen.

De omvang van de vergoeding is daarenboven beperkt tot maximum één derde van de nettowaarde van de samengevoegde aanwinsten van de echtgenoten op het tijdstip van de ontbinding van hun huwelijk waarvan vervolgens de nettowaarde van de persoonlijke aanwinsten van de verzoekende echtgenoot moet worden afgetrokken.

De doelstelling van deze correctie is echtgenoten aldus een alternatief te bieden voor de koude uitsluiting die het huwelijk met scheiding van goederen met zich mee kan brengen.

Deze regels gelden niet alleen voor alle nieuwe huwelijken, maar eveneens voor echtgenoten die na 1 september 2018 hun huwelijkscontract hebben gewijzigd.

Vragen of advies nodig? Maak een afspraak op 050/33.66.03.